Pastoor Kurstjensplein
Het Pastoor Kurstjensplein werd officieel geopend op 28 september 2018. Naast parkeerplaats voor bezoekers van het Vrijetijdscentrum is het plein ook in gebruik als evenementen locatie. Gedurende het jaar vinden er tal van activiteiten plaats, waaronder Carnaval, Koningsdag, kermis en de Dorpskerstborrel.
Het plein is vernoemd naar Pastoor Kurstjens (1924-2014), pastoor van Wamel tussen 1969 en 1989. Hij vervolgde zijn carrière als rector van het St. Henricus, waar hij tot 2013 werkzaam was. Zo deelde hij meer dan 40 jaar lief en leed met de Wamelse gemeenschap. Hij stond bekend om zijn positieve levensinstelling en zijn humor. Hoewel klein van stuk genoot hij in het dorp een groot aanzien vanwege zijn betrokkenheid met en belangstelling voor de mensen in het dorp.
Pastoor Kurstjens
Op 14 februari 2015 onthulde Prins Maarten van CV De Oude Gierpont de naam voor het plein en werd aan de gemeente een plan aangeboden voor de herinrichting daarvan. Tijdens de werkzaamheden aan de Houtstraat, St. Victorstraat en Clarissenstraat in 2017 werd het plein door de gemeente aangelegd.
WO II in Wamel en het Oorlogsmonument
Het Oorlogsmonument werd onthuld op 4 mei 1986. Wamel heeft het tijdens WO II zwaar te verduren gehad. Het gaat te ver om hier een compleet overzicht te geven, we lichten hier slechts een aantal voorbeelden uit zonder af te willen doen aan al het leed wat niet op deze pagina wordt genoemd.
Aan het begin van de oorlog slaagt het Nederlandse leger erin om de Duitsers bij de Grebbelinie tegen te houden. Tijdens de Slag om de Grebbeberg strijden 23.000 Duitse troepen tegen circa 15.000 Nederlanders, waaronder ook mensen uit Wamel. De Nederlanders zijn niet alleen in de minderheid, hun materieel is ook sterk verouderd. Na 3 dagen strijd moet het Nederlandse leger zich terugtrekken naar de Nieuwe Hollandse Waterline. Aan de Nederlandse kant vallen 417 doden te betreuren, waaronder 2 uit Wamel. G.W. van Rossum en W.A. van Lith liggen begraven op het Militair Ereveld Grebbeberg.
Op 17 september 1944 lijkt de bevrijding nabij. Operatie Market Garden gaat van start en de geallieerden maken goede vorderingen. Het Rivierengebied is hierbij onderdeel van het strijdtoneel, de geallieerden rukken op vanuit het zuiden en de Duitsers houden stand ten noorden van de Waal.
Als op 19 september de Duitsers vanuit Tiel op patrouille gaan naar Wamel, worden zij op de pont beschoten door leden van het verzet. Een dag later komen de Duitsers terug voor wraak. De enkele Engelse gevechtseenheden die op dat moment in Wamel zijn, zijn hier alleen op verkenning en vertrekken. Het verzet kan de Duitsers niet tegenhouden. Zij steken boerderijen in brand en nemen 15 onschuldige dorpsgenoten gevangen. Een man die probeert te vluchten wordt aan Wamelse kant al vermoord. De andere 14 gaan mee terug naar Tiel. Daar worden zij zonder proces vermoord.
Operatie Market Garden is deels succesvol, grote delen van Brabant en Gelderland worden bevrijd. Plaatsen als Nijmegen en Wamel komen in de frontlinie te liggen, waarbij er maandenlang over en weer geschoten wordt. De Duitsers zullen tot eind van de oorlog in Tiel blijven. In het laatste oorlogsjaar is er over en weer veel kapot geschoten.
De Noodkerk
Een van de gebouwen die in het laatste oorlogsjaar is gesneuveld is de oude Sint Victor-kerk (meer hierover op de tegel bij de kerk). Na de oorlog werd snel begonnen met de afbraak van de oude kerk en de opbouw van de huidige St. Victorkerk. Toch duurde het 10 jaar voordat die kerk in gebruik genomen kon worden. In deze periode werd het gymlokaal gebruikt als noodkerk. Dit is ook de periode waarin CV De Oude Gierpont werd opgericht. Toen de noodkerk niet meer nodig was voor de Heilige Mis, is hier in 1955 het eerste Wamelse Carnaval gevierd. Ook werd het gebouw weer in gebruik genomen als gymlokaal. In 1980 werd deze functie overgenomen door het huidige gymlokaal gelegen naast basisschool De Laak. Het is opvallend dat het gebouw, dat werd gesloopt begin jaren ’80, nog steeds bekend staat als ‘de noodkerk’ en niet als ‘het gymlokaal’, het is immers veel langer in gebruik geweest als gymlokaal dan als kerk.
Clarissenstraat
Vanaf het monument loopt de Clarissenstraat naar de Lakenstraat en het daarachter gelegen park en de kinderboerderij. Halverwege de Clarissenstraat staat nog steeds het gebouw dat lange tijd dienst heeft gedaan als meisjesschool. De jongensschool stond even verderop op de kruising met de Lakenstraat. Beide scholen zijn samengegaan in wat uiteindelijk basisschool De Laak is geworden.
 |
Tegenover het pastoor Kurstjensplein ligt het Vrije Tijds Centrum (VTC), dat dient als dorpshuis van Wamel. Hier zijn vele verenigingen gehuisvest en vinden tal van activiteiten plaats.
Richting het einde van de Clarissenstraat is aan de rechterkant de steile toegang tot de Varkensmarkt en naar de Kloosterstraat. Dit wat hoger gelegen gebied behoort tot het oudste gedeelte van het dorp, waar omstreeks 1500 een begijnenklooster heeft gestaan, het Mariënhof. De stenen van de ruïne van dit klooster zijn nog steeds te zien in de muren rondom het kerkhof bij de Protestante kerk (zie tegel 2-11 bij dorpspomp). De laatste resten van het klooster zijn waarschijnlijk aangewend voor het opbouwen van de huizen in de Kloosterstraat na een grote brand in 1874.